Οργανώστε σωστά τον πρώτο σας λαχανόκηπο

Ο σωστός σχεδιασμός

Ένας καλοσχεδιασμένος λαχανόκηπος, σε μια γωνιά του κήπου μας, με κατάλληλες διαστάσεις και σωστό προσανατολισμό, βασισμένος στις δικές μας διατροφικές ανάγκες και συνήθειες είναι το πρώτο που πρέπει να υπολογίσουμε σωστά, προκειμένου να έχει επιτυχία το εγχείρημά μας και να απολαύσουμε μία καλή σοδειά. Ξεκινάμε λοιπόν το σχεδιασμό εξετάζοντας καταρχήν δύο βασικούς παράγοντες. Τον χώρο όπου θα εγκαταστήσουμε το λαχανόκηπό μας και τον χρόνο που μπορούμε να αφιερώσουμε στη φροντίδα των λαχανικών μας. Αν ο προσωπικός μας χρόνος είναι περιορισμένος ή αν ο λαχανόκηπός βρίσκεται στην εξοχική μας κατοικία, καλύτερα να επιλέξουμε λαχανικά που δεν απαιτούν πολλές καλλιεργητικές φροντίδες. Οι διαστάσεις του λαχανόκηπου μπορούν θεωρητικά να είναι όσο μικρές ή μεγάλες επιθυμεί κάποιος. Πρακτικά όμως κάτι τέτοιο δεν είναι ούτε δυνατό και τις περισσότερες φορές ούτε επιθυμητό. Ο χρυσός κανόνας για τις διαστάσεις ενός λαχανόκηπου που είναι ομαλά ενταγμένος μέσα στον υπόλοιπο κήπο είναι η συνολική επιφάνεια του λαχανόκηπου να μην ξεπερνά το 1/5 της συνολικής επιφάνειας του κήπου.

Το σχήμα του λαχανόκηπου

Οι πιο συνηθισμένοι λαχανόκηποι είναι σε σχήμα ορθογώνιο ή τετράγωνο και η φύτευση των λαχανικών γίνεται σε σειρές. Η φύτευση σε ευθείες γραμμές καλύπτει καλύτερα την επιφάνεια του εδάφους και με αυτό το σχήμα επιτυγχάνουμε καλύτερη εκμετάλλευση του διαθέσιμου χώρου. Παρ’ όλα αυτά μπορούμε αν θέλουμε να πρωτοτυπήσουμε δίνοντας στον λαχανόκηπό μας σχήμα κυκλικό ή ημικυκλικό ή να τον χωρίσουμε σε τετράγωνα σε καθένα από τα οποία να καλλιεργείται και διαφορετικό λαχανικό ή να του δώσουμε οποιοδήποτε σχήμα μπορεί να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητά του. Όποιο σχήμα και να έχει τελικά ο λαχανόκηπος δεν πρέπει να ξεχάσουμε να αφήσουμε διαδρόμους, πλάτους περίπου 30 εκ. ανάμεσα στις σειρές των λαχανικών, για την εύκολη πρόσβαση στα φυτά μας.

Θέση και προσανατολισμός

Η θέση και ο προσανατολισμός που θα έχει ο λαχανόκηπός μας πρέπει να του εξασφαλίζουν επαρκή έκθεση στον ήλιο και καλές θερμοκρασίες. Συνήθως προτιμάμε την ανατολική ή τη νότια πλευρά του κήπου. Σημαντικό επίσης είναι ο χώρος του λαχανόκηπου να μην δέχεται έντονους ανέμους και να μην σκιάζεται από δέντρα, κτήρια ή φράκτες. Η πρόσβαση στο λαχανόκηπο από το σπίτι και αν είναι δυνατόν από την κουζίνα του σπιτιού, θα πρέπει να είναι εύκολη και γρήγορη.

Προετοιμασία του εδάφους

Το έδαφος όπου θα εγκατασταθεί ο λαχανόκηπός μας πρέπει να έχει χώμα γόνιμο» και να προετοιμαστεί κατάλληλα ώστε να δεχτεί τη σπορά και τη φύτευση των λαχανικών. Εάν το χώμα έχει σκούρο – μαύρο χρώμα, τότε αποτελεί ένα έδαφος ιδιαίτερα πλούσιο σε οργανικά συστατικά, ένα έδαφος πρόσφορο για τη δημιουργία λαχανόκηπου. Εάν αποτελείται μόνο από κοκκινόχωμα, τότε χρειάζεται να γίνει εμπλουτισμός με μεγάλες ποσότητες οργανικής ουσίας (κοπριά, κομπόστ). Επιπλέον, το χώμα πρέπει να είναι ελαφρύ, καλά δουλεμένο, να στραγγίζει καλά και να είναι απαλλαγμένο από άλλους σπόρους. Εάν αυτό δεν ισχύει τότε προμηθευόμαστε κατάλληλο συσκευασμένο φυτόχωμα, μίγμα compost, τύρφης και εμπλουτισμένο με όλα τα στοιχεία που χρειάζονται τα φυτά για να αναπτυχθούν. Η προετοιμασία του εδάφους περιλαμβάνει ένα βαθύ σκάψιμο και εμπλουτισμό του με κοπριά ή κομπόστ (συνιστάται στα μέσα του χειμώνα) και καθαρισμός από χόρτα, ζιζάνια και φύλλα (με ελαφρύ σκάψιμο κατά τα τέλη του Φλεβάρη).

Σπορά

Για τη φύτευση των σπόρων, καλό είναι να ακολουθούμε τις οδηγίες και τις υποδείξεις που δίνονται για κάθε λαχανικό, καθώς το κάθε φυτό, ανάλογα με την ανάπτυξή του καταλαμβάνει διαφορετικό χώρο και έχει τις δικές του ιδιαίτερες ανάγκες.   Σε γενικές γραμμές ανοίγουμε μικρά λακκάκια σε απόσταση περίπου 5-10 εκ. μεταξύ τους, όπου τοποθετούμε τους σπόρους μας και σκεπάζουμε με μία λεπτή στρώση χώματος, πάχους 1,5-3 εκ. Στη συνέχεια ποτίζουμε με ένα ποτιστήρι και όχι με το λάστιχο, ώστε να μην παρασυρθεί όλος ο σπόρος σε μία πλευρά και φροντίζουμε να παραμένει το χώμα νωπό, βρέχοντάς το συχνά.  Αργότερα μπορούμε αν θέλουμε να εγκαταστήσουμε το κατάλληλο σύστημα αυτόματου ποτίσματος.

Κάποια φυτά, ιδιαίτερα τα χειμωνιάτικα κηπευτικά, θα χρειαστούν μεταφύτευση, όταν θα έχουν βγάλει τα πρώτα φυλλαράκια τους, προκειμένου να έχουν περισσότερο χώρο για να αναπτυχθούν. Σε όλα τα στάδια της καλλιέργειας, θα πρέπει να γίνεται καλός και τακτικός καθαρισμός από τα ζιζάνια που εμποδίζουν την ανάπτυξη των κηπευτικών μας.

Ανοιξιάτικη καλλιέργεια

Για να σπείρετε τα θερινά λαχανικά σας, θα πρέπει η θερμοκρασία να έχει ανέβει πάνω από τους 12^ο C και να έχει περάσει  ο κίνδυνος όψιμου παγετού. Έτσι λοιπόν την άνοιξη μπορείτε να φυτέψετε αγγούρι, ντομάτα, πιπεριά, κολοκυθάκι, μελιτζάνα, μπάμια, καρπούζι, πεπόνι και φασόλι.  Η διάρκεια από τη σπορά μέχρι τη συγκομιδή είναι περίπου 3-5 μήνες, έτσι το καλοκαίρι θα μπορείτε να απολαύσετε τα δικά σας λαχανικά.

Αν θέλετε να δώσετε στον λαχανόκηπό σας μία πρωτότυπη αισθητική άποψη, προσθέστε χρώμα φυτεύοντας μαζί με τα λαχανικά σας διάφορα ετήσια φυτά όπως ο κατηφές, ο οποίος εκτός από το έντονο χρώμα του παρέχει και επιπλέον προστασία από τα βλαβερά παράσιτα που μπορεί να προσβάλουν τα λαχανικά σας. Τα πολυετή αρωματικά επίσης, με φύλλωμα όλο το χρόνο, όπως η ρίγανη, το θυμάρι, το δενδρολίβανο, η λεβάντα, ο δυόσμος, η μέντα και η αρμπαρόριζα, έχουν την ιδιότητα να προστατεύουν τα λαχανικά σας από κάποια έντομα.