Ώρα για λίπανση!

Κατ΄αρχήν θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι το λίπασμα είναι απαραίτητο για όλα τα φυτά, όπως το χώμα, ο ήλιος και το νερό. Βοηθά στη θρέψη και την ανάπτυξη των φυτών, τα βοηθά να αντιμετωπίσουν εχθρούς και ασθένειες και τα διατηρεί εύρωστα και υγιή.

Ποιο είναι όμως το σωστό λίπασμα για κάθε ανάγκη, πώς το επιλέγουμε και με ποιο τρόπο το εφαρμόζουμε;
Τα λιπάσματα διακρίνονται σε πολλές κατηγορίες ανάλογα με τη σύνθεση, τη μορφή, τη χρήση και τον τρόπο που εφαρμόζονται.
Έτσι, ψάχνοντας στην αγορά θα βρούμε λιπάσματα οργανικά ή χημικά, υδατοδιαλυτά, υγρά ή κοκκώδη και ανάλογα με τη σύνθεσή τους, αζωτούχα, φωσφορούχα, καλιούχα ή ισορροπημένα πλήρη λιπάσματα. Ας τα δούμε με τη σειρά.

Όλα τα λιπάσματα είναι είτε οργανικά είτε χημικά.

Οργανικά ή βιολογικά ονομάζονται αυτά που παράγονται από φυσικές πρώτες ύλες, ζωικές ή φυτικές, όπως η κοπριά, το κομπόστ, ο χούμος κ.ά. και χρησιμοποιούνται ευρέως σε βιολογικές καλλιέργειες. 

Χημικά είναι εκείνα που παράγονται μετά από ειδική χημική επεξεργασία των στοιχείων τους.

Πλήρη ονομάζονται όλα τα λιπάσματα που περιέχουν στη σύνθεσή τους τα τρία βασικά στοιχεία για την ανάπτυξη των φυτών: άζωτο, φώσφορο και κάλιο.  Η ποσοστιαία αναλογία των στοιχείων αυτών αναγράφεται πάντα στη συσκευασία του λιπάσματος με την ένδειξη NPK.
Το Άζωτο (Ν) είναι πολύ σημαντικό για την ανάπτυξη των φύλλων και γενικώς των πράσινων μερών.
Ο Φώσφορος (Ρ) συμβάλλει στην γρήγορη ανάπτυξη των ριζών και γενικά των υπόγειων μερών του φυτού.
Το Κάλιο (Κ) βοηθά στη δημιουργία σπόρων, ανθέων και καρπών και ενισχύει την αντοχή των φυτών σε ασθένειες και στο κρύο.

Εκτός από τα παραπάνω τρία βασικά στοιχεία, ένα λίπασμα μπορεί να περιέχει και άλλα δευτερεύοντα, όπως σίδηρο, μαγνήσιο, ασβέστιο και ιχνοστοιχεία χρήσιμα για συγκεκριμένες ανάγκες και ελλείψεις των φυτών μας.

Εκτός όμως από τη σύνθεση, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες εξίσου σημαντικοί για την επιλογή του σωστού λιπάσματος. Τέτοιοι παράγοντες είναι ο χρόνος και ο τρόπος εφαρμογής, οι εδαφικές και κλιματικές συνθήκες, η συχνότητα άρδευσης κ.ά.  Σύμφωνα με αυτούς τους παράγοντες επιλέγουμε αν θα χρησιμοποιήσουμε λίπασμα σε στερεή ή υγρή μορφή.

Τα στερεά ή κοκκώδη λιπάσματα εφαρμόζονται απευθείας στο έδαφος και η αποδέσμευση των θρεπτικών τους στοιχείων γίνεται αργά.  Κατά κανόνα, χρησιμοποιούνται  με χαμηλές γενικά θερμοκρασίες, ποτέ κατά τους θερινούς μήνες,  έχουν όμως εξαιρετική και μακράς διάρκειας απόδοση. Επειδή τα στερεά λιπάσματα διαλύονται πιο αργά και πιο δύσκολα, θα πρέπει μετά την εφαρμογή να ακολουθεί συχνό πότισμα, αλλά με λιγότερη ποσότητα νερού, ώστε να μην «ξεπλυθούν» γρήγορα οι θρεπτικές ύλες, που θα αποδεσμεύονται μέχρι να διαλυθεί τελείως το λίπασμα. Επίσης καλό είναι το λίπασμα να ενσωματώνεται στο έδαφος με καλό σκάλισμα αμέσως μετά την εφαρμογή και πριν το πότισμα.

Τα υγρά λιπάσματα από την άλλη, καθώς και τα υδατοδιαλυτά (υγρά ή κρυσταλλικά) είναι σαφώς πιο πρακτικά στη χρήση τους, με γρηγορότερη αποδέσμευση των θρεπτικών τους στοιχείων, αλλά απαιτούν περισσότερες και συχνότερες εφαρμογές. Είναι κατάλληλα για χρήση όλες τις εποχές, ακόμα και με σχετικά υψηλές θερμοκρασίες και συνιστώνται για φυτά σε γλάστρες ή ζαρντινιέρες.
Πριν εφαρμόσουμε λίπασμα στα φυτά μας, καλό είναι να τα έχουμε κλαδέψει, σκαλίσει και καθαρίσει από ξερά φύλλα, χόρτα και ζιζάνια. Κυρίως όμως θα πρέπει να τα έχουμε ποτίσει καλά, καθώς το λίπασμα απορροφά πολλή υγρασία και μπορεί να κάψει τα φυτά μας αν αυτά είναι απότιστα. Το ίδιο μπορεί να συμβεί αν ρίξουμε μεγαλύτερη ποσότητα λιπάσματος από τη συνιστώμενη ή από όση πραγματικά χρειάζεται το φυτό μας, γι αυτό είναι καλύτερα να ρίχνουμε λιγότερο λίπασμα σε συχνότερα χρονικά διαστήματα.

Οδηγίες λίπανσης

Δέντρα και θάμνοι Πλήρη λίπανση νωρίς την άνοιξη και αργά το φθινόπωρο. Λίπανση με δευτερεύοντα στοιχεία μόνο κατά περίπτωση.
Εποχικά Πλήρη λίπανση ή κα¬λά χωνεμένη κοπριά κατά τη φύτευση.
Βολβοί Λίπασμα που περιέχει φώσφορο κατά τη φύτευση.
Τριανταφυλλιές Πλήρη λίπανση μετά το κλάδεμα και επανάληψη περίπου κάθε μήνα μέχρι να ολοκληρωθεί η ανθοφορία.
Οξύφυλλα Λίπανση την άνοιξη ή όποτε χρειαστεί με σίδηρο.
Λαχανικά Όταν τα φυτεύουμε, πρέπει να ενσωματώσουμε στο έδαφος καλά χωνεμένη κοπριά ή κομπόστ. Στη συνέχεια, λιπαίνουμε κατά περίπτωση.
Οπωροφόρα Πλήρη λίπανση την άνοιξη ή τον Ιούνιο.

ΠΡΟΣΟΧΗ!!!   Δεν εφαρμόζουμε ΠΟΤΕ λίπασμα:

• Όταν κάνει πολλή ζέστη (πάνω από 32ο C).
• Όταν τα φυτά είναι απότιστα ή έχουν κάποια ασθένεια.
• Όταν έχουμε κάνει μεταφύτευση και για 2-3 μήνες μετά.